2013-жылдын октябрь айында кыргыз элинин келечегине кайдыгер карабаган улуттук-мекенчил багыттагы уюмдардын жетекчилери, аксакалдар, илимий-чыгармачыл интеллигенциянын өкүлдөрү, жаштар чогулуп, “канткенде биригебиз, кантип Кыргызстандын өнүгүп-өсүшүнө татыктуу салым кошобуз, качан сөздөн ишке өтөбүз” деген маселени кабыргасынан коюп, кызуу талкуудан соң бир пикирге келишти.
Айбек БАЙЫМБЕТОВ, Гуанжоу шаары, Кытай
Мен улутчулдуктун философиялык негизине адамдык асыл баалуулуктарды камтыган моралдык-этикалык дисциплинаны белгилеп кетер элем. Себеби, чынында эле улутчулдук сезимдин тереңинде улут менен болгон терең руханий байланышты жараткан ички санаа менен толгонуу чөгөрүлгөн. Эгер адамдын улутка болгон табигый берилүү сезимин ала турган болсок, ал Мекен –Эл-Жерге болгон таза сүйүүнүнүн нагыз үлгүсүн чагылдырмак.
Адамдын азабы – караңгылыгында
Сократ
Алгачкы жолу, 2011-жылдын июнь айында бул китеп жарык көргөндөн кийин октябрь айында эле Россиядагы бестселлерлер арасында сатылышы боюнча 1-орунду ээлеген. Ошондон бери бүгүнкү күнгө чейин миллиондон ашуун китептердин арасынан «Жан дүйнө нектары» туруктуу алдыңкы үч орундан төмөн түшпөй келатат.
Эл-жердин тагдырына, тарыхына, тилине чын дилинен күйүп, өзгөчө жаштардын тарбиясына көңүл буруп, “Жаштарыбызга жакшы билим керек, данды кандай сепсең, ошондой үрөн аласың” деген макалды жактаган коомдук ишмер Рустам МАМАНОВ коомчулукка мекенчил инсан катары таанымал. Жашообуздагы кемтикти толтуруу, кеткенди келтирүү үчүн жасаган анын далалатын бүгүнкү биздин маегибизде байкадык.
Кыргыз философия илиминин, аюрвед илиминин доктору, шаман жана дарыгер Жолдошбек СУЛТАНОВ менен маек
1993-жылдан 97-жылга чейин Швецияда Веда илимдерин окуткан Эл аралык университетинде окуп, санскрит тилин үйрѳнүп тѳрт жыл жашагандан кийин, Индиядан Аюрвед институтун бүтүрүп, кайып илимин изилдеп-таанып 16 жыл ал жакта, бир жыл тибеттик кыргыздардын арасында жашаган Жолдошбек СУЛТАНОВДУН жарым жашоосу абсолюттук чындыкты толук табуу үчүн жумшалды. Кѳп жылдар бою кыргыз жергесинен сырткары жүрүп, ал ѳзүнүн жан касиетин, кыргыз элинин касиетин тааныгандан кийин, аң-сезими жеке адамдык кѳз караштан жалпы элдик кѳз карашка ѳтүп, азыркы учурда кыргыз элинин ѳзүн-ѳзү таануусуна, касиетине кайтуусуна кызмат кылып жаткан учуру.
Беш ай Кыргызстанда болуп, бүгүнкү күнү кайрадан жарым жыл убакытка, 2014-жылдын жазына чейин Индияга кетип жаткан Жолдошбек Султановдон жолго аттанаар алдында дагы бир жолу маек куруп берүүсүн ѳтүндүк.
Биздин мамлекеттеги САЯСЫЙ ИШМЕРДИК эптеп бийликке жетүүгѳ умтулган мансапкорлордун, бузукулардын жана наадандардын кесибине айланганы жаңылык эмес. Руху керең, кѳкүрѳгү сокур болгондуктан, саясатчылардын кѳпчүлүгү эмне кылуу керектигин жакшы билебиз деп ойлошот. Бирок алардын айынан мамлекетте туруктуулук орнобой, кѳчүбүз оңолбой келет. Баарыбыз ал «экспериментчилерден» тажап бүттүк, биргелешип Таза Мамлекет курбасак болбой калды…
Жазуучу, илим изилдөөчү Чоюн ӨМҮРАЛИЕВДИН «Теңирчилик. Бурут тамга – жандырмак» аттуу фундаменталдуу илимий басылмасы чыгарууга даярдалууда. Ч.Өмүралиевдин «БУРУТ» деп аталган түркий дүйнөгө киргенине он беш жылга чукулдап калды. Кытай жазуу тамгаларынын кыргызча-түркчө окулушу илимий ачылыш катары биринчи жолу «Асылзат» гезитинин атайын бир толук санында 2001-жылы (№14, VIII) жарык көргөн. 2003-жылы 5-ноябрда Бишкекте өткөн Бүткүл дүйнөлүк Чыгыш таануучулардын конгрессинде илимий докладда баяндалган. Бул ачылыштын илимий-теориялык негиз-дери жана практикалык өңүттө ишке ашырылышы автордун 2012-жылы жарык көргөн «ТЕҢИРЧИЛИК. БУРУТ ТАМГА – ТӨРӨН ТИЛ» аттуу илимий басылмада көргөзүлгөн. Тынымсыз көп жылдык изденүү, ачы-лыш, күмөн саноо, тактоолор, аныктоолор соңунда өз жемишин берди. Атаганда, илимде так чечилбей, же алиге башы ачыкталбай күңүрт келаткан маселелер бир жагдайлуу чечилди.
Абдымамбет САРИЕВ, жазуучу (“Көк асаба”, архив, 2013-ж. 9-октябрь)
«Хиджаб кийүүгѳ кандай карайсыз?», «Хиджаб кийбѳѳ ыймансыздыкпы?», «Эмне себептен азыр хиджаб кийүү кѳбѳйүп баратат?» деген суроолор күндѳн-күнгѳ арбып, бул маселе боюнча коомчулук тынчсызданып, ар кандай жыйындарда, эл топтолгон жерлерде айтып жатышат.
Кайсы бир маселенин тегерегинде дароо эле сѳз-талкуу кылып, суроолорго жооп берүүдѳн мурда, кайсы заманда жашап жатсаң, ошол учурдагы ѳлкѳнүн саясий, маданий, илимий, экономикалык, аскердик ал-акыбалына, жалпы коомчулуктун улуттук жана диний кѳз карашына жараша иликтѳѳ жүргүзүп, ошол айта турган сѳзүң ѳлкѳнүн бүтүндүгүнѳ, кѳз карандысыздыгына, ырыс-ынтымагына, ѳсүп-ѳнүгүүсүнѳ доо кетирбей турган деңгээлде болуу керек. Эгерде биз чорт эле катуу айтып же жалтактай калсак, анда бул кыргыз элинин маданий улуттук же диний жактан болгон кѳз караштарына туура келбей калып, оңбогондой ката кетиришибиз мүмкүн. Continue reading
«Багытынан тайбаган, туруктуу идеялык көз карашка бекиген таза жаңы муундун бийликке келер убагы болуп калды» деп бир канча жылдан бери сѳз кылып келебиз. Системалык ѳзгѳрүү убакыт саатын созуп туруп алган азыркы бийлик түзүлүшү бүгүн замандын жаңы чакырыктарына туруштук бере албастыгын эл жакшы түшүнүп турат. Адамдын сѳзүнѳн эмес ишинен бил демекчи, ошол дымакты алып жүргѳн, эл күтүп жаткан жаңы муун – эл кызматына бел байлаган жигиттерибиз аз эмес. Айбек мырза ошол жаңы муундун татыктуу ѳкүлү катары айрым кѳйгѳй жараткан суроонун айланасындагы ой толгоолору менен бѳлүштү.
Асыкбек Оморов (Чын Темир), жазуучу
Ондогон кылымдарды карыткан кыргыз элинин ичинде кара кылды как жарган калыс, калпыс иштерден алыс, бечараларга бел, карыптарга караан болгон далай бабаларыбыз жашап өткөн. Алардын атагы алыска чыккан, калк оозуна алынып, эл анын өзүн көрбөсө да, сөзүн бири-бирине айтып, ушул убакка чейин сыймык менен даңазаланат.