Mar 26

Кемпирдин жалгыз кочкору

Же, Кочкор өрөөнүнүн аталышынын пайда болушу

13-3

Кочкор өрөөнүнүн аталышы кандайча пайда болгонунун себебин Черикчинин жети баласынын бир баласы Караменденин баласы Өмүрдүн башынан өткөн окуя аркылуу баяндадым.

Толугу менен

Mar 26

Сөз

10-сөз2Сөз деген эмне? Сөз деген миңдеген жылдар бою муундан-муунга өтүп, өнүктүрүлүп келген ыйык дөөлөт, улуу мурас, жан дүйнөбүздүн азыгы.

Адамдын төрөлүп, тили чыгып, өмүрүнүн соңуна чейинки тирүүлүгү сөз менен коштолот. Баары сөздө уюган. Акыл-ойдун, асыл түшүнүктөрдүн баары сөз аркылуу таралат.

Ата-бабаларыбыз таамай айтылган сөздүн күчү менен жоолашкандарды эпке келтирип, сөздү туу тутуп жашап келишкен.

Толугу менен

Mar 25

Мамлекеттик кызматчы кандай болуу керек?

Бул суроого бардыгыбыз тең азыркы мамлекеттик бийлик бутактарында отурган кызматчылардай болбош керек деп бир ооздон жооп беребиз. Бул – белгилүү жагдай. Бул суроонун учурга тиешелүү экенин эске албаган күндө деле ар бирибиз олуттуу түрдө карай турган маселе катары кабыл алсак жөндүү болмок. Алдыда шайлоолор турганда бул суроого ар бирибиз орток бир ой корум чыгарып, коомдук көз карашты калыптандырып чыгууда аракет кылалы.

Толугу менен

Mar 12

Элдин мүнөзү өзгөрүүдө, демек тагдыры да өзгөрүлөт!

skachki_na_loshadyah_1152x864

Улуттук идеологияны иштеп чыгуудагы асыл вазыйпаны аркалаган жана жаңы саясый элитаны түзүүдөгү милдетти аркалайм дегендерге жардам катары сунушталган ой-толгоолор

Толугу менен

Mar 11

Кыргыз кызы кандай болушу керек?

8-9-кыздар4

Кыргыз кызы – кыргыз улутунун күзгүсү. Бир аксакал: “Кыргыздын куту кыздардын чачында сакталат” деп айтты эле. Анын сыңарындай кыргыз коомунда, үй-бүлөдө болсун, коомчулукта болсун, тарбияда болсун кыздардын орду абдан чоң. Ырас, улуттун жүзү болгон соң, улуттук баалуулуктарды, каада-салтты, салттуу билимдерди кыздар алып жүрүүгө милдеттүү. Ал үчүн албетте, акыл-көрөңгө, дээр, зээн ордунда болууга тийиш. Анда эмесе, коомчулукта кыргыз кызын жигиттерибиз кандай болсо деп ойлойт, назар салалы.

Толугу менен

Mar 11

Кыз баланы тарбиялоо

IMG_7037

«Кызы бардын – ыракаты бар»

Кыргыздар “Кыздын кырк чачы улуу» деп кыздарды сыйлап өзгөчө мамиле жасашкан,  үйгө көрк берген гүлдөй тутуп аны назик асырап алышкан. Кыз өзүнүн үйүндө мейман деп саналгандыктан, бир эле өзүнүн үй-бүлөсүнө эмес, туугандарына, кошуналарына, бир көчөдө жашагандарга тегиз, түз, калыс, жылуу мамиле  жасап, аларды сыйлап, ыйбаа кылып, улууларга адептүүлүгүн көрсөтүп, кичүүлөрүнө үлгү болуп өскөн. Кыздарды тарбиялоодо эненин ролу жана жоопкерчилиги чоң. Бүгүн биз гезит аркылуу жаш энелерге, чоң апаларга, эже-жеңелерге кайрылып, кыз тарбиясы тууралуу сөз кылууну туура таптык.

(Сүрөт “Кийиз дүйнө” фестивалынан)

Толугу менен

Mar 10

Гуанчжоудагы кыргыз студенттеринин жашоосу кандай?

IMG_2526Айгерим БАЙТИКОВА Тγштγк Кытай технологиялык университетинин (SCUT) магистранты, Соода жана Экономика факультетинин студенти

Гуанчжоу Кытайдын субпровинциялык маанидеги ири шаары. Расмий маалыматка караганда, шаарда 13 миллиондон ашык адам саны катталган. Гуанчжоу түштүк кытайдын саясый-экономикалык, илимий-техникалык, маданий жана транспорттук, ошондой эле финансылык борбору катары стратегиялык маанилүү ролду ойнойт. Шаардын эки миң жылдык тарыхы бар. Байыркы заманда Кытайдын деңиздеги жибек жолунун баштапкы пункту Гуанчжоу болгон. Бирок ал убакта шаар такыр башкача айтылчу. Бул шаар негизинен Кытайдын түндүктөгү салттуу шаарларынан тилдик өзгөчөлүгү жана климаттык шарты менен кескин түрдө айырмаланып турат. Ал эми кыргызстандыктар үчүн Гуанчжоу дүйнөлүк өндүрүш жана сооданын көргөзмөсү (CECF, Canton Fair) жана жайнаган дүң базарлардын очогу катары белгилүү. Ушул жерден көпчүлүк мекендештерибизде калыптанган стереотипти дароо четке кагып айта кетейин, бул шаар эч кандай арзанчылыктын шаары эмес.

Толугу менен

Mar 03

Жашоо сабактары

efo2nЖАҢЫНЫ КАРМАБАЙ, ЖАКШЫНЫ КАРМА

Баардык нерсенин мөөнөтү бар: жакшынын, жамандын, ыйдын, ырдын. Утуру келген мөөнөттүн учурун бил – жакшысын кармасаң, жаманы кайып өтүп кетет. Эгер жаманын кармасаң – жамандан запкы тартасың, кыйналасың, жакшыга зарыгасың. Ошондуктан мөөнөттү башкара бил, жаманды өткөзүп ий, кармаба.

Толугу менен

Mar 03

«Эне-Сай кыргыздары – түпкү тегибиз»

7-В.БутанаевВиктор БУТАНАЕВ, Тарых илимдеринин доктору, профессор, хакас этнографы

КРнын илимине эмгек сиӊирген ишмер, РФнын тарых илимдеринин доктору Виктор (Астайбек) Яковлевич Бутанаев байыркы Эне-Сай кыргыздарын изилдеп, кыргыздар менен хакастардын түпкү теги бирдей экендигин баса белгилеп келет. Жоголуп бараткан хакас маданиятын кайра жандандырууда анын салымы зор. Аты орусча болгону менен, хакас улутундагы Бутанаевдин жүргөн-турганы, табияты кыргыз. Жергебизге илимий иш-чарага келген жеринен маек куруп, анын көпчүлүккө көмүскө болгон жеке жашоосун ачып бергенге аракет кылдык.

Толугу менен

Mar 02

ТАТТЫБҮБҮ

12-Таттыбүбү1(Уландысы)

Сулуулугуна арман кылганы

Таттыбүбү эженин кыялкечтигине, кээде кармап калчу сентименталдуулугуна чек жок эле, чиркин. Кээде үйүнө барып калганымда Таттыбүбү эже жаратылыш тартуулаган сулуулугуна нааразы болуп: “Ушул сулуулуктан көрө аялдык бак берсе болмок, сулуулук болбогон нерсе экен. Башкалардай болуп эл көңүлүнө түшпөй жөнөкөй эле жаралсам, балким жашоом элдикиндей болмок беле? Кээде элдин көңүл борборунда болгон учурларда жан дүйнөм кыйналып кетет” деп үшкүрүгү таш жара арманын айтып калчу. Жаратылыш кубулуштарынын түбү чексиздей, адам баласы көзүккөндөн деле каза таап калган учурларды бул чалкеш дүйнөдө көп эле учуратып жүрбөйбүзбү. Ошондон улам эжебиз ошол жаман сөздөрдүн, жаман көздөрдүн кесепетинен улам көз жумуп кеткенби, же болбосо Таттыбүбү эжеге жараткандын жазган тагдыры ушудур деп ойлоп кетесиң.

Толугу менен