Jul 07

“Көчмөн конушу” этно-лагери. Өспүрүмдөрдү өргө чаптырган күндөр.

8-Аркан тартыш, кол күрөш1Июнь айынын ичинде Бишкек шаарында жайгашкан “Ала-Тоо” эс алуу борборунда “Көчмөн конушу” – балдардын билим берүү жана эс алуу лагери болуп өттү. Мелис Мураталиевдин жетекчилигиндеги “Бакдөөлөт” коомдук фонду уюштурган бул этно-лагерге катышуу үчүн 10 жаштан 14 жашка чейинки курактагы өспүрүмдөр мүмкүнчүлүк алышты. Этно-лагердин негизги максаты – балдарга эс алуу аянтчасын уюштуруу менен катар, кыргыз элинин салттуу баалуулуктарына жана көчмөн маданиятына негизделген билимдерди берүү аркылуу өспүрүмдөрдүн толук кандуу жетилүүсүнө шарт түзүү болду.

Салттуу билим берүүнүн алкагында көчмөн маданиятындагы ата-энеге, улуу-кичүүгө жана туугандарга жасалган туура мамиле, алардын жашоодогу орду, мааниси; адам менен достордун, коомдун, табияттын өз ара мамилеси; эркек жана аялдын көчмөн коомундагы орду жана мааниси; көчмөн жашоосундагы жылкынын орду, баасы жана ат жабдыктарын үйрөтүү, атка минүү жана башка баалуулуктар балдарга үйрөтүлүп, этно-лагерь өспүрүмдөрдүн кийинки жылы да чыдамсыздык менен күтүлө турган жайына айланды.

Continue reading

May 27

Гүлбү ОРОСКУЛ кызы, ырчы, “Сармерден” теле оюнунун алып баруучусу: “Сармерденге көп жаңылануулар киргизилет”  

000

Ар бир адам эл-жеринин өсүшүнө, гүлдөшүнө, өнүгүшүнө өз иши, өнөрү, таланты менен салымын кошот эмеспи.Ырчылык да, алып баруучулук да өнөрү менен Гүлбү айым элге жакшы маанай, эргүү, ички байлык тартуулап, кыргыздын сөз казынасынан терип сүйлөп, элдин көңүл канатын күүлөп, сулуу чырайына төп келген жарык дүйнөсү менен элине  жан дүйнөнүн жарык учурларын арнап келет.

Кыргыз тамак-аштарын таптап жасаган, узчулук өнөрдү да аркалаган, мөгдүрөгөн адамга жаркын маанайы менен үмүт бере алган, жакшынын кадырын барктай алган Гүлбү Орозкул кызы менен бүгүнкү маегибизде “Сармерден” оюнунун тегерегинде сөз кылдык. Continue reading

May 27

Өлкөбүздөгү эл аралык уюмдарга сөзүбүз өтпөсө, улуттук таламды талаша албасак, анда бизде ар-намыс деген барбы?

2-фотоЭгемендүүлүк жылдардан бери Кыргызстан эли насыянын үстөк пайызына илинип, жипсиз сыйыртмакка түшкөн кулдардан бешбетер тапкан оокатын үйнө жыйбастан, сырттан башкарылган банктардын эничисине жыйып берип келе жатат. Өкмөт болсо кайдыгер, эл жоош. Жашоо кыйын. Келечек туӊгуюктуу. Ушундай ортозаар учурду башынан кечирип келаткан элдин таламын талашаар, укугун коргоор, кызыкчылыгын жактаар насыячылардын кыймылы пайда болуп, бир топ жылдан бери акыйкатсыздык менен алышууда.

Ал эми бүгүн биз «Кыргызстандагы насыя алуучулардын укугун коргоо элдик кыймылынын» төрайымы Акылай КЕНЕКЕЕВА, теңтөрагасы Кубат ТОКСОБАЕВ жана экономист Кубан ЧОРОЕВ менен маектешип, май айынын соңунда насыячылардын Кыймылы өткөрө турган тынч жүрүш акциясы тууралуу сөз козгодук.

Continue reading

May 04

Үркүнгө – 100 жыл. “Өмүр көчүнүн” көч иши уланууда!

1015720040Ок менен дем беттешкен Үркүн  окуяларында канчалаган кандаштарыбыз шейит кетти. Ошол азаттык үчүн ажалга каршы аттанган аталардын урпактары өлкөбүз эгемендик алган жылдан тарта Үркүндө шейит кеткендерге куран окутуп, алардын жандары жай алсын үчүн бар аракеттерди көрүп, эскерүү менен катар эстеликтерди орнотуу иштерин аткарып келишүүдө. Дал ушул иштерди аткарууну алгачкылардан болуп тайманбай баштаган “Өмүр Көчү” тобу 25 жылдан берки аткарган ишин улай алдыда дагы “Үркүндүн 100” жылдыгына карата кандай иш-чараларды аткара тургандыгына кызыгып, топ жетекчиси Дөөлөт НУСУПОВ жана топ мүчөсү, архитектор Кайрат НАЗАРБАЕВ менен маек курдук.

Continue reading

May 04

Жусуп  Баласагынга – 1000 жыл

Эрке өстүбү балдарың – жаман адат

Өмүр бою кайгыда жашың агат

1-Жусуп Баласагын

Өзүм педагог болуп 40 жылдан бери балдарды тарбиялап, өстүрүп, ушул ишти аркалап  келе жаткандыктан Жусуп Баласагындын «Кут Билим» китебиндеги таалим-тарбия  саптары мага абдан жагып, окурмандар менен ошол ойлорумду бөлүшсөм дедим. Continue reading

Mar 24

Мелис МУРАТАЛИЕВ, “Бакдөөлөт” коомдук фондунун жетекчиси: “Долбоорубуздун максаты – эл-жерге кызмат кылган адамдарды калыптоо, өстүрүү”

3-Мелис мураталиев

“Бакдөөлөт” коомдук фонду “Келечекке сапар” аттуу долбоорун  коомчулукка алып чыгып, бул иш мамлекеттин өнүгүшү, өркүндөшү үчүн багытталганын жана долбоор Кыргызстандын баардык аймактарында иштээри тууралуу маалымдады. Бүгүн биз долбоордун жетекчиси Мелис Мураталиев менен маектешип, “Келечекке сапар” долбоорунун өзгөчөлүгү жана максаты тууралуу маектештик. Continue reading

Feb 17

Баатыр кызылчачы – Күлсара Сулайманова

5-К Сулайманова

Бир гектардан миӊ центнер,

Мыкты экен, кана, көрөйүн,

Колуӊуздан өбөйүн.

Колумдун несин өбөсүӊ,

Туурук-туурук капкара,

Көӊүлү айныр жаш бала.

Сулуулук сыпат кимде жок,

Бакыттын өӊү өзүӊдөй,

Бакыт сенин колуӊда,  – деп улуу акын Алыкул Осмонов жазган ыр кыргыздын Күлсара Сулайманова сыяктуу эмгекчил кыздарынын күжүрмөн жетишкендиктерине болгон терең ыраазычылыгынан улам жаралса керек. Continue reading

Jan 29

Байтик баатырдын Керкашка күлүгүнүн чабылышы

10-Керкашка2

(Даректүү баян)

Байтик баатырдын мезгилинде Ала-Тоо боорунда Керкашкадан ашкан күлүк болбоптур. Кайсы жерге, кайсы элге барса да, биринчи Керкашка чыгып, байгенин ээси аталчу экен. Мен бул даректүү окуяны Нарын облусунун Ат-Башы районундагы  Ак-Муз айылында жашоочу 80 жаштагы кудам Жаманкул Оболбековдон 2013-жылдын декабрь айында угуп, жазып алган элем.

Күрдөөлдүү күздүн берекеге толгон мезгилинде Ат-Башы, Нарын тарапта айтылуу баатыр Карачанын ашы өтүп, аны уулу Матай башкарды. Ала-Тоонун ар тарабынан мансаптуу бийлер, бай-манаптар кошумчага деп күтүрөтүп мал айдашып, күлүктөрүн таптап даярдашып, шаан-шөкөт менен келип жатышты.

Continue reading

Jan 29

Эмне үчүн араб аялдары чүмкөнүп калышкан?

Кыргыз салты – кыргыздын мыйзамы

IMG_5033

Президент А.Ш.АТАМБАЕВдин:“Биздин аялдар улуттук кийимди кийүүнүн ордуна арабга таандык – паранжа, хиджаб жана башка кийимдерди чүмкөнүп, кие башташты» деген сөзүнө комментарий.

Акыйкатынан алганда арабдардын пайгамбары Мухаммед ошол замандагы араб аялын кордуктан, зордук-зомбулуктан, жок болуудан алып чыккан. Ошол заманда көпчүлүк арабдар кыздарды киши катары көрбөй, туулганда эле тирүүлөй кумга көмүп, өлтүрүп турган.  Ошон үчүн Мухаммед: “Үч кызды аман эсен тарбиялап, чоңойтуп, жайына узатсаң, мен сени менен бейиште бирге боломун” деп насаат айткан. Арабдар ошондон кийин Мухаммед пайгамбар менен бейиште бирге болгусу келип, кыздарды өлтүрбөй калган.

Continue reading

Dec 27

Кытайдан табылган кыргыз ажосунун айкели

Рисунок1

Макелек Өмүрбай кыргыз ажосунун айкелинин жанында

Кытай Эл Республикасынын жараны, «Тил жана Котормо» журналынын башкы редактору, филология илимдеринин доктору, окумуштуу КАРМЫШТЕГИН МАКЕЛЕК ӨМҮРБАЙ уулу көптөгөн эмгектери менен бирге кыргыздын тарыхын, байыркы кыргыз бийлигин, кыргыз мамлекеттүүлүгүн тынбай изилдеп келет.

Кытай жазмаларынын ишенимдүү булактарына таянуу менен, Кыргыз кагандарынын ысымдарын жана алар тууралуу маалыматтарды Макелек Өмүрбай мындан бир жылдай мурун жазып чыгып, башка гезит беттерине жарыялаган. Кагандар боюнча толуктоо маалыматтары азыркы макаланын этегинде берилип, ал эми өзөгүндө окумуштуунун кыргыздын VIII кылымдагы ажосу Жетисан Бекбай Багачордун Кытайдын Шаншы (Шаньси) провинциясынан табылган айкели, ал тууралуу маалымат жана андагы 61 айкел тууралуу изилдеп-иликтеген ойлору камтылды.

Макаланын сѳз курамынын жазылышын автор ѳзү кандай жазса, ошол бойдон бузбай берүүгѳ аракет кылдык. Кайнарбек Бийлибаев Continue reading