Oct 16

Шералы СООРОНБАЕВ, сүрөтчү, тери чебери: “Көрөрманың  жок болсо,  чыгармаң өксүктө кала берет”

1-Жаачы

Токойлуу айылда чоңойгон,  жыгач уста чоң атасынын чеберчилигине таасирленип, анын куралдары менен алгачкы аракеттерин жасаган  Шералы  Сооронбаев  окуучулук кезинде сүрөтчүлүккө кызыкса, кийин А.С.Чуйков атындагы  окуу жайынын терини көркөм иштетүү бөлүмүн бүтүрүп, бара-бара теринин табиятын жана мүмкүнчүлүктөрүн улам терең  түшүнүп, андан кийин биротоло бул көркөм  дүйнөгө сүңгүп  кирген.

6-Сооронбаев Шералы

Чыгармачылыкта жеке өзүнө гана тиешелүү өзгөчө өңүтү менен, нукура адистик чеберчилиги менен таанылып келаткан  Шералы Сооронбаевдин  колунан жаралган чыгармалар  учурда Австрия, Германия, Турция, АКШ, КМШ мамлекеттеринде жеке коллекцияда, Кытайда жибек боюнча музейде, Кыргызстандагы Иорданиянын элчилигинде жана ошондой эле президентибиз Атамбаевдин иш бөлмөсүндө орун алган.

– Шералы мырза, сиздин териден жасалган картиналарыңыз көпчүлүктү суктантып да, таңдантып да келет. Тери буюм катары биздин жашообузга канчалык тереӊ кирген?

– Тери иштетүү биздин ата-бабаларыбыздан бери келе жаткан өнөр болуп саналат эмеспи. Тери буюмдары – көчмөн элинин атрибуту. Себеби, бул өнөр атадан балага, энеден кызга, устаттан шакиртке өтүп, элибиздин материалдык байлыктарынын бирден-бир элементи катары кызмат кылып келгенин жакшы билебиз. Бүгүнкү күнү илгеркидей тери буюмдарын колдонууга муктаждык аз болсо дагы, ал музейлерде экспонат болуп биздин көчмөн жашообуздан  кабар берет. Ат жабдык, жүгөн, ээр токум,  кишинин тулку боюндагы кийимдер – бардыгы териден жасалчу. Боз үйдөгү кымыз сактаган сабаа, чанач, көөкөр, көнөчөк, чыны кап, отурса көлдөлөӊ, ун сактаса супара – мунун бардыгын ата-бабаларыбыз териден үй шартында жасап алышчу. Азыркы заманбап жашоодо териге байланыштуу маданият акырындап унуткарылып баратканы кооптуу маселе. Көпчүлүк элтери иштетүүнү завод-фабрикаларда жасалуучу иш деп түшүнүп калышты. Андыктан, териге байланыштуу салттуу билимдерди кайрадан калыбына келтирип, аны жайылтуу иши жалпы элдик маданиятты сактап калуу үчүн көӊүл бура турган маселе.

Continue reading

Oct 16

Жанара МУРАТОВА, визажист: «Сулуулук – көздөрдө күйүп турган аялзатынын оту…»

«Адамдын кылып жаткан иши ага эркиндик менен ырахат тартуулаш керек, ошондо гана ал туура психологиялык абалда жашайт. Учурда мен ушул нерсени көп байкап келем, адам баласы көңүл бурууга жана жылуу мамилеге муктаж. Аны материалдык байлык эмес, адамдардын ички жакшы сапаттары гана камсыз кылып бере аларын көпчүлүк кабыл алгысы келбейт» дейт визажист Жанара Муратова.  

16-Жанара1

Биздин каарманыбыздын  сулуулук салонунда эмгектенгенине эки жарым жыл болду. Жогорудагы анын сөздөрүнөн байкаганыңардай, Жанара адам жүзүнүн гана сулуулугу менен алышпастан, ички сулуулук, жан дүйнөнүн тереңдиги, жашоонун жылуу жана ырахаттуу болушу үчүн да түйшөлөт. Continue reading

Oct 13

Мурас өнөр. Кыргыз кийиминин жеңиши!

23-сентябрь күнү Москва шаарында өткөн “Россия модасынын” IX конкурсунда Кыргызстандан барган сүрөтчү-дизайнер Гүлжан Иреш жеңишке ээ болуп, кыргыз аялзатынын этникалык кийимдери менен москвалыктарды жана Москванын меймандарын суктандырды.

1-1

Мындай кубанычтуу  жаңылык “Хантун” коллекциясынын авторун гана эмес, албетте кыргыз элин да сүйүнтүп, көкүрөккө сыймык орнотот.  Ал эми ушул эле сентябрь айынын башында биздин борборубузда өткөрүлгөн Дүйнөлүк эпостордун үчүнчү фестивалында да  “Көчмөндөр стили” номинациясы боюнча Гүлжан Иреш баш байгеге ээ болгон.
Толугу менен

Aug 04

Көөдөн майрамы

Илона СУЛТАНОВА, «Кѳчмѳн эл музыка фестивалы» долбоорунун автору жана жетекчиси: «Максатым – туристтерди тартуу аркылуу экономикабызга салым кошуу»

IMG_2890

Монгол улуттук музыкасы жана Хооми кѳмѳкѳй үн менен ырдоонун чеберлери, Улуу Британиялык музыканттар Майкл Ормистон жана Кандида Валентино Калый Молдобасанов атындагы улуттук консерваторияда 2-июль күнү «Түбѳлүктүүлүк кайрыктары» этникалык концертинин бет ачарын ѳткѳрүштү.

Толугу менен

May 02

Кошой-Коргон

 

8-жалпы корунушу

Элизат ТУРСУНОВА, тарых илимдеринин кандитаты

 Кыргыз элинин тарыхына үңүлүп карасак,  азыркы жашап жаткан жерибизде бир нече маданий катмарлардын болгонун билебиз. Бирок, ал маданий катмарлар бүгүнкүбүз жана келечек үчүн кандай таасирин тийгизип жаткандыгын толугу менен аңдай албай жатабыз. Анткени,” кыргыздар көчүп-конуп жүрүп, үй, турак-жай кура алган эмес жана отурукташкан маданияттан алыс” деген калпыс пикирлер дагы орун алып келген. Бирок, узак убакыт кеңири коомчулукка жетпей келген мыкты шаар маданияты, гүлдөгөн архитектура болгондугун акыркы жылдардагы изилдөөлөр дагы бир жолу далилдеп жатат.

Толугу менен

Nov 26

Жакында – “Боз жол” көргөзмөсү

8-Тупкулук 20Канда сакталган касиеттүү узчулук өнөр демин ойготуп, ага аталардын керээзи айкалышып, абалкыны азыркыга жандантууга бел байлаган «Саймалуу Таш» (Ош шаары) галереясынын негиздөөчүлөрү, сүрөтчүлөр Арстанбек Мырзаев менен Гулжан Ирештин чыгармачылыгына арналган «Боз жол» көргөзмөсү кайра жанданууну күчөтөөрү бышык.

Толугу менен

Sep 15

Кыргыз мамлекетинин тунгуч жетекчиси – Иманалы Айдарбеков

3-пКыргыз мамлекеттүүлүгүн түзүүгө бүт акылын, күчүн жумшаган, жүрөгүн орноткон Иманалы Айдарбеков репрессияга дуушар болуп, 1938-жылы 5-ноябрда атууга кеткен.
(1884-1938)

 Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн түзүлүшү 1924-жылы 14-октябрда Бүткүл россиялык БАК РСФСРдин курамында Кара-Кыргыз автономиялык облусун түзүү жөнүндө чечим кабыл алганы менен байланыштуу. Ага Каракол, Нарын, Пишпек, Ош уезддери, Олуя-Ата уездинин Талас өрөөнүндөгү болуштуктары, ошондой эле Анжиян, Кокон, Наманган уезддеринин Фергана өрөөнүндөгү болуштуктары кирген. Облустун убактылуу мамлекеттик башкаруу органы революциялык комитет деп аталган. 1924-жылы 21-октябрда Кара-Кыргыз автономиялуу облусунун Ревкомунун курамы бекитилип, 12-ноябрда ишке киришкен. Ал комитет облусту убактылуу башкарган атайын бийлик органы болуп 1925-жылдын мартына чейин иштеген. Ревкомдун биринчи төрагасы, башкача айтканда Кара-Кыргыз автономиялуу облусунун биринчи өкмөт башчылыгына Иманалы Айдарбеков дайындалган.

Толугу менен

Aug 18

Асмандагы күзөт. «Аэропорттогу канаттуулар үн тарсылдактарын тоготпой калышкан эле»

1_01

Руслан КУБАТБЕКОВ, мүнүшкөр, «Манас» Эл аралык аэропортунда орнитолог, «Санат-Кумай» федерациясынын мүчөсү

Эл аралык жарандык авиация уюму (ICAO) жыл сайын самолёт жана вертолёттор менен куштардын ортосундагы кагылышуунун дүйнө жүзү боюнча 5 миӊден ашуун учурун санап келишет.  Куштардын кагылышынан улам пайда болгон аварияларды алдын алуу боюнча ар бир аэропортто орнитологдордун тобу иштейт. Алардын максаты – самолёттордун учушуна тоскоол кылган куштарды күнүгө көзөмөлдөө болуп саналат. Бүгүнкү каарманыбыздын кылган кызматы өтө кызык. Ал тирүү куштун жардамы менен темир куштардын учуу коопсуздугун тейлейт.

Толугу менен

May 08

Бир кылым мурдагы кыргыздар

5-2

Орто Азияга биринчи келген европалык аял Элла Майяр 1932-жылы Кыргызстанга келип, бир жылдан соң Казакстан, Өзбекстанга саякатын уланткан. Ал кыргыз эли-жери жөнүндө не бир сонун тарыхый фотосүрөттөрдү тарткан. “Тянь-Шандан Кызыл-Кумга чейин” деген тарыхый-документалдуу китебин французчадан Нуралы Турганбаев которгон.

Толугу менен

Mar 15

“Кытайлык казактар “Кара жорго” ыр-бийин кытайлык кыргыздардан үйрөнгөн”

1087_g

Болот ДЫЙКАНБАЕВ, жеке ишкер, 10 жылдан бери “Кара жоргону” кыргыз элине сиңирем деп аракеттенип келген мекенчил инсан

 5-март күнү борборубуздагы «Ала-Тоо» аянтында «Ак калпак күнү» өтүп, 3 жылдан бери белгиленип келаткан бул майрамдын быйылкы өзгөчөлүгү – кыргыздын байыркы улуттук бийи «Кара жоргонун» көпчүлүк менен бирге бийлениши болду. Учурда «Кара жорго» бийи кыргыздыкыбы же казактыкыбы деген талаш-тартыш суроолор көп болгондуктан, биз бул бийди Кыргызстанга кеңири жайылтып, таанытып жаткан жеке ишкер Болот Дыйканбаевге кайрылып, “Кара жорго” тууралуу кеңири айтып берүүсүн өтүндүк.

Толугу менен