Dec 20

«Манастын» ЮНЕСКОго карай баскан жолу жана утушу

4-2Гүлнара АЙТПАЕВА, «Айгине» маданий-изилдѳѳ борборунун жетекчиси, филология илимдеринин доктору, Кыргыз мамлекеттик университетинин профессорунун м.а:

Баардык жагынан каржалып турган ѳлкѳбүздүн баардык эле мекеме-уюмдары сыяктуу, биздеги ЮНЕСКО иштери (ЮНЕСКО – илим, билим, маданият боюнча бириккен улуттардын уюму) боюнча Улуттук комиссиясынын катчылыгы да ѳп-чап жашоо кечирип келет. Бул жерде расмий түрдѳ 2 гана адам иштеп, аз айлыкка кайыл болуп, кыргыздын материалдык эмес маданий мурастары жана Кыргызстандын намысы үчүн ѳз күчтѳрүн мекенчилдик дымакта жүргүзүшѳт.  

Толугу менен

Apr 04

Манасчылар

Бакыт АБЫЛОВ

Улуу Манас – бул байыркыны, кечээкини, бүгүнкүнү, эртеңкини туюндурган бир бүтүндүк. Андыктан:

Алтындай сѳздү куюлткан,
Айк
ѳлдү айтып туюнткан,
Шекердей с
ѳзүн куюлткан,
Шерлерди айтып туюнткан,

Элирип айтып киргенде,

Табиятты кубулткан,

Обондон жамгыр куюлткан,

Күн-түнд
ѳп айтып «Манасты»,
Айрандай элди уюткан

манасчылар жѳнүндѳ сѳз кылмакчыбыз.

Байыркы манасчылар: Ырамандын Ырчы уулу, Жайсаң ырчы, Токтогул ырчы, Келдибек Карбоз уулу, Балык Кумар уулу, Акылбек ж.б.

Толугу менен

Apr 04

Гений жөнүндө баллада

(Алп манасчы Саякбай Каралаев жөнүндөгү китептен үзүндү)

Каныбек ИМАНАЛИЕВ, коомдук ишмер, журналист

МАНАСЧЫ КИМ?

Чынында эле манасчы ким?

Манасчы – бул өткөн-кеткенди, тээ качанкы бир атам заманды көз алдыңа элестеткен санжырачы.

Манасчы ким?

Албетте, байыркынын баянын саймедиреген жомокчу.

Ал өткөн доорду бүгүнкү күнгө байланыштырып турган көпүрө. Оңой эле бизди миң жылга артка алпарып коё алат.

Манасчы – бул жан-дүйнөңдү козгоп, көңүл эргитип айгай салган төкмө.

Ойду нускалап айткан чечен. Жүлүндү муздатып, жүрөктү сыздаткан кошокчу.

Ырчы гана эмей, ал ырды ойлоп чыгарган акын. Ага обон салган обончу.

Эр жүрөктүүлүктү даңаза кылып, чакырык таштаган эрен.

Сөздү алтын, күмүш, бермет, жакут менен шөкөттөгөн зергер.

Сөз менен баян кылып, сөз менен элес тарткан сүрөткер.

Толугу менен

Apr 04

Манасчы жана илме кайып дүйнөсү

Талантаалы БАКЧИЕВ, манасчы, филология илимдеринин кандидаты

Элдин ишеними боюнча «тандалгандар гана манасчы боло алат». Бирок аларды кимдер тандайт? Тандоо учурунда алар кандай сынактардан өтөт? Деги эле бул өзү кандай сырдуу дүйнөгө оролгон кубулуш?

Белгилүү орус окумуштуусу Н.Рерих өзүнүн «Түбөлүктүүлүк жөнүндө…» аттуу китебинде мындай дейт: «Манас – бул жогорку деңгээлдеги аң-сезимдин чыңалуусунун натыйжасында жаралган нур, жарык. Ал эми анын адамзатка, ааламга болгон баалуулугун изилдеп, турмушка колдонуунун учуру келди» (5.172). Ооба, кыргыз сыйынса да, колдоо сураса да, алкаса да, сүйүнсө да, кайгырса да «Манас!» деп, Манаска кайрылат. Манастын өзүн эле эмес, анын дүйнөсүн, энергиясын жана ага тийиштүү бардык кубулуштарды да өзгөчө ыйык тутат. Манас дүйнөсүнүн табигый бир көрүнүшү катары, «Манас» баянын айткан манасчылардын да эл ичиндеги орду обурактуу. Көчмөн кыргыз элинин сыйынганы жана тайынганы Манас. Мунун себеби эмнеде? Өңгөсү өңгө, бирок Манаска болгон элдик ишеним ушунчалык терең, ушунчалык бекем! Мунун төркүнү эмнеде? Эмне үчүн жалпы кыргыз эли (эл ичиндеги кайсы бир уруу эмес) бир Манаска жана анын дүйнөсүнө ушунчалык зор маани бөлүп, аны кыргыз элинин колдоочусу-пири, куту катары тутуп келет?

Толугу менен

Mar 29

Истуденттердин Манас айтуу мелжеши дабдабалуу ачылды!

Дабыт АБДЫЛБАРЫ уулу, Кытай, Ланжу шары

РЕДАКЦИЯДАН: Гезитибиздин негизги максаттарынын бири этникалык кыргыздардын жашоосун чагылдыруу жана маданий-маалыматтык деңгээлде эл аралык алаканы күчѳтүү болуп саналгандыктан, редакциялык жамаат байланыш мүмкүнчүлүктѳрүнѳ олуттуу кѳңүл бурмакчы. Ушундан улам гезитибиздин мындан аркы сандарына кытайлык кыргыздардын коомдук-маданий турмушунан маалымат берип турмакчыбыз. Учурда Кытайдын ар кайсы провинцияларында билим алып жаткан кытайлык-кыргыз студенттеринин активдүү катмарынын ѳкүлү жана бир топ маданий-коомдук иш-чаралардын демилгечиси, ошондой эле уюштуруучусу Дабыт Абдылбары уулун биздин гезитибиздин кытайдагы кабарчысы катары тааныштырмакчыбыз. Дабыт мырза учурда Кытайдын Ланжы (Ланжоу) шаарында, Түндүк-Батыш улуттар университетинде филология кесибин аркалап келет. Тѳмѳндѳгү анын макаласы жакында кызуу ѳткѳн «Манас» айтуу тууралуу болду.

Толугу менен

Aug 04

Үмөт манасчы

Суроо салган Айбек БАЙЫМБЕТОВ

Кичинекей манасчы Болотбек уулу Үмөт 5 жашта. Үч жарым жашынан баштап манас айтат. Тынымсейит уруусунан. Үйдө үч эркектин үчүнчүсү. Чолпон-Ата шаарында жашайт.

-Үмөт, сен манас айтканыңда кол жаңсоолоруң, кыймылдарың укмуш экен го?
– Мен Саякбай атамдай айтам да.

– А Саякбай атаңды кайдан көргөнсүң, түш көрдүң беле?
– Телевизордон көргөм.

Толугу менен