Feb 26

Камчыбек МОЛДАРЫНОВ, уз-чебер: “Той-топурда “приз” деп калпакты таратуу, чет элдиктерге кийгизе берүү – өтө одоно иш”

Ak_kalpak

«Алтын таажы болсо да, алмаштырбайм эч кимге, ак калпагың кийип жүр» деген ата-бабаларыбыздын насаат сөздөрүн унуткарбай аткарып жүргөн мырзаларыбыз кайда деген суроо бизди түйшөлдүрөт. Калпак – көчмөн кыргыздардын таажысын билдирген. Калпакты башка элге берүү – таажыны жоготуу менен барабар болгон. Элибиз «Калпакты жоготсоң, башыңды жоготосуң», «Калпагыңды бөлөккө сатсаң, акылыңды сатасың» деген таамай сөздөрдү айтышкан.
 Биздин бүгүнкү маектешибиз – калпагыбыздын баалуулугун сактаган жана барктаган адам. Ал, «ак калпакты белек катары тарата бергенди токтотолу” деген маселени көтөрүп жүргөн уз-чебер – Камчыбек МОЛДАРЫНОВ.

Толугу менен

Feb 26

Кыргыз жолу – кыргыз бүтүндүгү

2013-жылдын октябрь айында кыргыз элинин келечегине кайдыгер карабаган улуттук-мекенчил  багыттагы уюмдардын жетекчилери, аксакалдар, илимий-чыгармачыл интеллигенциянын өкүлдөрү, жаштар чогулуп, “канткенде биригебиз, кантип Кыргызстандын өнүгүп-өсүшүнө татыктуу салым кошобуз, качан сөздөн ишке өтөбүз” деген маселени кабыргасынан коюп, кызуу талкуудан соң бир пикирге келишти.

Толугу менен

Feb 02

Зулпукор күмбѳзү

12-кумбоз

Жаңы миң жылдыктын башында Кыргызстандын тарыхы байыркы жана бүгүнкү этностордун келки турмушунун  күкүмдөрүнөн, диний жана тарыхый эстеликтерден кайра түзүлүп жатат. Өзүнүн ата-бабасынын жеринде жашаган ар бир кыргыз өз жолун такай издеп келет жана көзү өтүп кеткен муундардын баалуулуктарына кайдыгер карай албайт.

Чыңгыз Айтматов, 2007-жыл,  август айы, Бишкек шаары

Толугу менен

Jan 25

Рустам МАМАНОВ, коомдук ишмер: “Мектеп формасын киргизип, окуучулардагы кийим атаандаштыгын жоюу зарыл”

4-1Эл-жердин тагдырына, тарыхына, тилине чын дилинен күйүп, өзгөчө жаштардын тарбиясына көңүл буруп, “Жаштарыбызга жакшы билим керек, данды кандай сепсең, ошондой үрөн аласың” деген макалды жактаган коомдук ишмер Рустам МАМАНОВ коомчулукка мекенчил инсан катары таанымал. Жашообуздагы кемтикти толтуруу, кеткенди келтирүү үчүн жасаган анын далалатын бүгүнкү биздин маегибизде байкадык.   

  Толугу менен

Jan 21

Кытайда Манастын тарыхый инсан экендигин тастыктаган сүрөттөр бар (уландысы)

Темирбек ТОКТОГАЗИЕВ, журналист, “Манас жаңырыгы” ТРКсынын башкы директору

(Уландысы)

Пекиндин (Чоң Бээжиндин) мамлекеттик музейинен тартып алган картага аябай сүйүндүм. Ушул күнгө чейин мындай картанын бар экендигин билген эмеспиз. Макелек Өмүрбайдын да кубанычы зор болду. Кечинде, жатакка келгенде, картаны “ноутбуктун” экранына чыгарып алып, кыргызчага которуп, ушул Ляо (кидандардын) империясынын убагындагы байыркы картага көпкө үңүлүп тиктеп, өзүбүзгө белгилүү болгон тарыхый маалыматтар боюнча  узакка чейин пикир алмаштык.

Толугу менен

Jan 06

Кытайда Манастын тарыхый инсан экенин тастыктаган сүрѳттѳр бар

JF9A9067

Темирбек ТОКТОГАЗИЕВ, изилдѳѳчү, тележурналист: “Кытайда Манастын тарыхый инсан экенин тастыктаган сүрѳттѳр бар”

Кийинки убактарда Темирбек Токтогазиевдин Манас баатыр тарыхта жашап өткөн инсан экенин изилдеп, тактап, далилдеп жазып жүргөндүгү коомчулукка кеңири белгилүү. “Манас” эпосунун бир канча варианттарын иликтеп, Кыргыз, Алтай, Хакас, Тажик, Казак, Кытай мамлекеттеринин кыйла жерлеринде болуп, чет жердик бир канча Манас изилдѳѳчү окумуштуулар менен жолугушуп, натыйжада, былтыр “Айкөл Манас – тарыхый инсан” деген китебин жарыкка чыгарган. Мына жакында эле Темирбек Токтогазиев Кытай жергесинде бир айга жакын убакыт жүрүп, дагы бир топ ѳзгѳчѳ маалыматтарды топтоп келди. Ал тарыхый материалдар жана сүрөт топтомдору кыргыздар ѳзүлѳрү тууралуу биле элек, уга элек дагы далай тарыхый маалыматтар бар экендигин, нечен сырлар ачылбай жатканын, ѳзүбүздү тааныш үчүн кѳп эмгек, узак убакыттар сарпталаарын далилдеп турат. Эмесе, изилдѳѳчүнүн тѳмѳндѳгү сапар баянына кѳз жүгүртсѳк.

Толугу менен

Dec 20

«Манастын» ЮНЕСКОго карай баскан жолу жана утушу

4-2Гүлнара АЙТПАЕВА, «Айгине» маданий-изилдѳѳ борборунун жетекчиси, филология илимдеринин доктору, Кыргыз мамлекеттик университетинин профессорунун м.а:

Баардык жагынан каржалып турган ѳлкѳбүздүн баардык эле мекеме-уюмдары сыяктуу, биздеги ЮНЕСКО иштери (ЮНЕСКО – илим, билим, маданият боюнча бириккен улуттардын уюму) боюнча Улуттук комиссиясынын катчылыгы да ѳп-чап жашоо кечирип келет. Бул жерде расмий түрдѳ 2 гана адам иштеп, аз айлыкка кайыл болуп, кыргыздын материалдык эмес маданий мурастары жана Кыргызстандын намысы үчүн ѳз күчтѳрүн мекенчилдик дымакта жүргүзүшѳт.  

Толугу менен

Dec 02

Наргиза ИСМАИЛОВА, дизайнер: «Кыргыз жигиттеринин бѳрү тукумундай кыйын болушун каалайм»

1077350_537322209694520_589018553_oЖаш дизайнер Наргиза ИСМАИЛОВА Бишкектеги КГУСТА жогорку окуу жайына караган Инновациялык кесиптердин институтун  ушул жылы бүтүрдү. Бул окуу жайы алты жыл бою дизайнерлерди тереңден окутуп, жылына мыкты бүтүрүүчүлѳр аяктап чыгышат. Кубантканы, акыркы жылдары улуттук ѳзгѳчѳлүктү баалаган жаштар кѳбѳйүп, улам жаңы идеяларды ойлоп таап, кыргыз кол ѳнѳрчүлүгүнѳ, кийимдерине жана башкасына ѳздѳрүнүн жаратмандыгын кошуп, жашообузга жакшы жышаана беришүүдѳ.

Толугу менен

Dec 02

Гүлмира КУТУЕВА, кол ѳнѳрчү: «Бала кезде сыйкырчы болгум келчү…»

8-3Кыргыз эли негизинен иштүү, колунан кɵɵрү тɵгүлгɵн ɵнɵрлүү эл,  билгенин аздектеп, кастарлап, кийинки урпакка калтырып келаткан калк. Ал эми аны улап кетүү, сактап калуу, кийинки муунга ɵткɵрүп  берүү баарынын эле колунан келе бербейт… Биздин каарманыбыз – ошол баалуулуктардын укканын да, кɵргɵнүн да топтоп, тизмектеп жазып, ɵзү да жасап, азыркы кол ɵнɵрчүлүктɵ болуп жаткан кайра жандандырууда  чоң салымын кошуп келаткан айтылуу чеберлердин бири – Гулмира Кутуева.

Толугу менен

Nov 23

Тарых: кечээ жана бүгүн

Атаке баатырдын Россияга жазган каттары Омск, Санкт-Петербург, Москва архивдеринен табылган

Ушул жылдын октябрь айында Россиянын Новосибирск шаарында  “Россия–Кыргызстан диалогу  – 2013” аталышындагы аймак аралык үчүнчү конференция болуп өткѳн. Конференцияга Кыргызстандан мамлекеттик кызматкерлер, ишкерлер, депутаттар жана окумуштуулар барышкан. Бул конференциянын катышуучуларынын бири, тарых илимдеринин кандидаты Аскар Беделбаев менен аталган жыйын тууралуу маек курдук.

Толугу менен