АКШ жер планетасынын булуң-бурчуна демократияны орнотконду жакшы көрөт, бирок эле, орнотулуп жаткан өлкөнүн эли негедир өлүмгө дуушар боло беришет. Вьетнамда демократияны орнотууда, 1965-1973-жылдардын аралыгындагы согушта 1 200 000 адам каза тапкан…
Социология илимдеринин мудариси Кусеин Исаев,
Социология изилдөөчүсү Самарбек Сыргабаев
«Жаштар биздин келечегибиз» деп куру ураан кылып жогорку жана кадыресе трибуналардан көп эле сайрап жүрөбүз. Бирок, тилекке каршы, жаш муундун чыныгы абалы, коомубуздун түп-тамырынан бери жаңылануу жолунда алардын аң-сезиминин, баалуулуктарынын өзгөрүү багыттары каякты көздөй бара жатат деген сыяктуу суроолорго жооп издөө көз жаздымда калып келет. Ушул тапта республикада жаштар маселеси менен алектенген бир да илимий мекеме түгүл, кичинекей кафедра же лаборатория да жок. Жаштар чөйрөсүндө болуп жаткан процесстерди эч ким так билбейт, себеби илимий изилдөөлөр өтө аз. Мына ушундай шартта мамлекеттик жаштар саясатын жүргүзүү ылай суудан балык кармоого жасаган аракеттей эле сезилет.
Салмоор ДЫЙКАНОВ, коомдук ишмер
Кыргыздар эркиндикте төрөлгөн, эркиндикте миң жылдар бою жашаган. Кыргыз элинин улуттук мүнөзү ушул эркиндикте жаралган. Алар кулчулукту көргөн эмес жана бул мүнөзү менен кулчулукта, басмырлоодо таптакыр жашай албайт. Кыргыз эли байыртан эле өзүн өзү өз башчылары аркылуу башкарчу…
Улут деген жөн эле көп адамдардын жыйыны эмес, бул өзүнчө тирүү организм. Ар бир кыргыз ошол кыргыз улут организминин клеткасы. Кыргыз элинин салттары – бул кыргыз улут организминин жашоо программасы. Ар бир организм өз ата-бабасынан калган салттары, мыйзамдары менен өсөт, гүлдөйт, мөмөлөйт, утат, жеңет. Организм өз куту, өз коду, өз мыйзамдары менен жашаса, ал оорубайт, ден соолугу чың, кубаты күчтүү, акылдуу, бай болот. Согушпу, экономикабы, илимби, маданиятпы – бүт жерде бүт нерседен утат. Организм өз кодун өзгөртсө, башка, чоочун организмдердин кодун туураса, анда ал сыркоолойт, ар кандай жаралар, оорулар жугат.
Бактыбек МАКСҮТОВ, «Айкөл Манас» фондусунун төрагасы
Манас бабабыз биринчи жолу Алтайдан Алатоого келатып, Үч-Каркырадан өтүп, Кызыл-Кыя менен кыялай түшүп, мелтиреп жаткан Ысык-Көлдү көрүп, сулуулугуна таң калып, жанындагы Ажыбайга кеп салган экен:
– Ээ Ажыбай, ушундай да сулуу көл болобу, ушундай да кооз жер болобу?! Суук көзгө көргөзбөс, ыпылас бутка бастырбас, кир колго карматпас, кыргызымдын пейилине жараша маңдайына бүткөн керемет көл экен го!? Көлдүн сулуулугуна, жердин байлыгына кызыгып, далай кан төгүшкөн кармаштар болуп, нечен азамат эрлердин баштары топтой томолонуп, көз жаштар далай агат ко, айланайын Ысык-Көлүм сен үчүн.
Кубатбек ОСМОНОВ
Кезегинде Союзда даңкы таш жарган, беш миңден ашык кыз-келиндер эмгектенген Камволдук-нооту комбинаты бүгүнкү күндө биротоло талкалануу коркунучуна кептелди.
Кубатбек ОСМОНОВ
Энергетика тармагындагы сырларды ачыкка чыгарып, «Люстрация» элдик кыймылы бул стратегиялык тармактагы кѳрүнүштѳргѳ коомчулуктун көңүлүн буруп келатат.
Асыран АЙДАРАЛИЕВ,
«Кыргыз Көчү» мекенчилдер тобунун автору, эркин журналист,
Финляндия, Келсинки шаары. 18-19-май, 2013-жыл.
Кадырлуу мекендештер, ааламтор алкагында (интернетте) алгачкы ирет “Фейсбук” социалдык түйүнүндө түзүлгөн «Кыргыз Көчү” мекенчилдер тобу атайы бирден ѳкүл чакырып “Көчтүн” байланышын өткөрүп туруу саамалыгын баштады. Бул топ учурда кѳйгѳйгѳ айланып турган: кыргыз тили, чет ѳлкѳдѳ иштеп-жашап жүргѳн мекендештердин акыбалы, саясат, дин, кыргыз баалуулуктары тууралуу ачык суроо-жоопторду, ой-толгоолорду ортого салуу максатында “Кыргыз Кѳчтүн” толук кандуу мүчөсү, Кыргыз республикасынын президентинин этностор аралык мамилелер боюнча кеңешчиси КАПТАГАЕВ Эмилбек мырзаны талкуу-байланышка чакырган. Аталган байланыш 18-19-май күнү Бишкек убактысы боюнча саат 19-00дөн 22-00гө чейин өтүп, алты саат аралыгында берилген суроолордун баардыгына Эмил мырза ѳзүнүн жоопторун бере алды. Гезиттин мүмкүнчүлүгүн эске алып, аталган байланышта талкууланган кѳйгѳйлѳрдүн ичинен бүгүн тил маселесине токтолдук. Эмесе, ааламтордо ѳткѳрүлгѳн алгачкы “Кѳч байланыш” сиздердин кѳңүл бурууңуздарда.
Мамлекеттин кѳзүн карабай, карапайым эл ѳз алдынча оокат кылуу аракетине ѳткѳнүнѳ оголе кѳп болду. «Дордой» базарында он эки жылдан бери иштеп келаткан бир ѳтүкчү: «Пенсионерлер менен студенттерге ѳкмѳт жардам бербесе, аларга жардамды мен берейин деп, бут кийимдерин кээде бекер, кээде арзыбаган акчага жасап берип коём» деп айткандай, колунан келгенин жалпы элдин жакшылыгы үчүн, аз да болсо кыргыз жери үчүн жасап келаткандар жок эмес. Азыр ѳздѳрүнүн кызматы менен эмгегин кыргыздын жакшыруусу, жаңылануусу үчүн деп жан үрѳгѳндѳр ошондой карапайым эл ичинен жана жаштар арасынан гана чыгат деген үмүт калды.
Кыргызча окуган окуучуну ЖОЖдо орусчага мажбурлоо – акылсыздык!
Салмоорбек Дыйканов, «Асаба» улуттук кайра жаралуу партиясынын төрагасы
Тил – аны сандыкка сактап коюп, кайра пайдалана бергендей буюм эмес. Тилди колдонулбаса жоголот. Эне тил пайдаланылбай турса – өлөт!
Тилди пайдаланганда, аны менен сүйлөгөндө гана ал жашайт, өнүгөт. Муну илимий чөйрөдө жакшы билишет. Орус окумуштуусу, тилчи Д.Н.Ушаков бул жөнүндө: «Сүйлөгөн адамдар болбосо, тил өлөт. Бирок, сүйлөгөндөр жок болгондо гана эмес, башка тил басымдуулук кылып, адамдар өз эне тилин чанып, же кандайдыр бир себептер менен башка тилге өтүп, башка тилде сүйлөй баштаганда – тил жоголот» деп, көп жылдык илимий изилдөөсүнүн жыйынтыгын чыгарган.
Кѳптѳн бери сахнадан, теле-радиодон кѳрүнбѳй-угулбай кеткен Батма Султанованын азыркы учурдагы обондорунда, үнүндѳ кыргыздын байыркы кайрыктары коштолуп, «Күн балдары» жана «Жан түбѳлүк» аттуу авторлук чыгармалары белгилүү режиссёр Эрнис Абдыжапаровдун документалдуу тасмаларына саундтрек болду жана бул эки ырына тең жана клип тартылууда. Буйруса, жакынкы күндѳрү керемет үндүү ырчы кызыбыздын чыгармалары күйѳрмандары үчүн чоң белек болуп, угармандардын жан дүйнѳ кылдарын күүгѳ келтирет деген үмүттѳбүз.