Jun 22

Каныбек ШАКИРОВ, КР ЖКнын Мыйзамдарды эсепке алуу жана тутумдаштыруу бөлүмүнүн башчысынын орун басары: “Токтогул бабам 5-6 миӊ адамды кыргындан сактап калган”

 

5-Токтогул баба

Улуттук боштондук көтөрүлүштүн негизинде келип чыккан Үркүн окуясы элибиздин тарыхында чоӊ жоготуу жана сабак катары сакталып калды. Орус империясынын жазалоочу аскерлери тарабынан далай айыл чабылып, кан төгүлүп турган маалда Кыдыр аке кыраакылыгы менен Ак-Суунун элин аман сактап калганы тууралуу айтылып келет. Мындай келечектүү ойлоно билген, кыйын кырдаал, кыйчалышта жол таап элин азап менен кыргындан сактап калган кадырман кишилердин катарын ошол кездеги Жумгалдын Мырзабек болуштугунун катчы-кеӊешчиси, саяктын шаа-бото уругунан чыккан Токтогул Орозой уулу да толуктайт. Ата жолун улап келаткан анын чөбөрөсү, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеӊешинин Мыйзамдарды эсепке алуу жана тутумдаштыруу бөлүмүнүн башчысынын орун басары Шакиров Каныбек Кадырович менен маектешип, бабасынын өрнөктүү өмүрү тууралуу пикир алдык. Continue reading

Nov 05

Боогачынын 150 жылдыгына карата

Боогачы

4-Боогачы фото

Белгисиз жолоочу

Күз айлары эле.  Элди аралап бир жолоочу келе жатты. Айыл аралап келе жатып, “Кийинки айылга жеткирип коюшар бекен” деген үмүттө  ат сурап кайрылса, “Тээтиги чоң үйгө барыңыз, таң-тамаша ошондо…” деген куру жооп укту.

Барса, үй толо киши. Кымыз ичишип, комуз черттиришип, Боогачынын “Үкөйүн” ырдатып дуулдап олтурушкан экен. Жолоочу салам айтып кирип, бирок тыңгылыктуу  алик ала албаган соң улагадан орун алды. Тигил ырдап жаткан адамга көңүлүн бурду да, анан алдындагы кымызынан жутуп, демин басып туруп мындай деди: “Ырдын обону саал бузулуп жатат…”
Continue reading

Nov 05

Оморбай НАРБЕКОВ, академик: “Чыкебиз жарык дүйнөдөн армандуу кетти”

3-2

Оморбай Нарбеков улуу жазуучу  Чыңгыз Айтматовдун ишенген жана сырдаш иниси катары узак убакыт бою аны менен жакын мамиледе болду.  Оморбай агайдын эл дарылаган иш бөлмөсүндө түстүү боёк менен тартылып илинген сүрөтүн көргөндө биринчи кезекте оюма ушул түшөт.

Учурда Айтматовду көрүп-билген адамдардын баянын китепке даярдап жатканыбыздан улам,  мен алгач Оморбай Нарбеков менен маектешүүгө, анын көкүрөгүндөгү  айтыла элек сырларын алып чыгууга ашыктым.  Төмөндө “Көк асабанын” окурмандары үчүн  сунушталган баарлашуубузду  жарыяладык. Continue reading

Mar 28

Дуба менен жыландарды башкарган молдо

zmei

Соотбек ТОКТОГАЗИЕВ, Талас шаары

«Бул окуя болжол менен 1880-1890-жылдары болгон», – деп сөз баштады Өзүбек мерген. Сөздүн тѳркүнү жыландардан башталган аңгемени окурмандарга айтылган калыбында жеткирүүнү туура чечтим.

Толугу уенен

Dec 02

Шабдан баатырдын уулуна баш кошом деген Койсун кыз баяны

Мен бул макалам менен арбактарды козгоп коёмбу деп кичине кооптонуп, арбактардан кечирим суроо менен баштаймын.

Кичине кезибизде кулагыбыз кез-кез угуп калган, бирок биз үчүн түшүнүксүз болгон сөздөрдү улуулардан сурай берчүбүз. Мисалы, ошол сѳздѳрдүн ичинен «кызыл чок» деген эмне?» деп сураганыбызда: «ок, оозуңду жап, айтпа ал сөздү, эч качан кеп кылчу болбогун» деп тыйып коюшчу эле. Кийин чоңоюп, өзүбүз да эне болгондо апамдан жана атамдын бир тууганы Зууракан эжемден тактап сураганымда, өздөрүнүн уккандарын төмөнкүчө айтып беришти эле.  Ошол уккандарымды сөз кошпой, мактанбай, укканымды уккандай жазып түшүргѳнгѳ аракет кылдым.

Толугу менен

May 22

Ош-Бишкек жолундагы асканын сыры

Айнагүл ТѲЛѲГѲНОВА, 66 жашта, Жайыл району, Сары-Булак айылы

Жайыл районуна караштуу Сары-Булак  айылынын Узун-Булак жайлоосу Ош-Бишкек жолунун күн батыш тарабында. Уулдарымдын бири Шерик менчик малын апрель-май айларында жайлоого кѳчүрүп калды.

Толугу менен

May 22

Куданыкы кудайдан деп коюп карызга батып жатышат…

Суранчы ДҮЙШѲНБАЕВ, журналист, Талас шаары

Элибиздеги айрым бир аша чаап кеткен кѳрүнүштѳр  тууралуу сѳз козгоп, муну менен бул макаламда жаңы бир саамалык баштайын деген деле оюм жок. Булар тууралуу далай жолу айтылган жана айтыла берери анык. Кептин баары, каада-салт деп шылтоолоп, ар ким ѳз билгенин жасап жаткандыгына күйүп, арыдан-бери бололу, дурустарын сактап, буруштарынан акырындык менен арылалы деген тилекти билдиргим келет.

Толугу менен

May 22

Кайберен жана мергенчи

Толкун МАМЫРОВА, Талас району

Кыркка чамалап калган Самаган ѳзүнүн жана атасынын жан-жаныбарларга тузак салып, кылтак тартып, аңчылык кылгандары тууралуу бир жолу баяндап берген эле. Ошондо, атасы эмне себептен улам аңчылыкты токтоткону тууралуу кызык окуяны айткан…

Толугу менен

May 22

Тѳѳнүн томугун жуткан Жѳнѳтбай

 

Орозбек САМШИЕВ, 84 жашта, Талас району, Кара-Суу айылы

Кушчу уруусунан чыккан сырттан Жѳнѳтбай эки атчан адамга кошулуп, үчѳѳ Суусамыр жайлоосунан  жоголгон сегиз жылкыны издеп чыгышат. Ѳтмѳктү ашып түшүп келатканда алыстан карарган мал кѳрүнѳт. Жакындап барышса, мал эмес эле эки аюу уктап жаткан экен.

Толугу менен