Айгерим БАЙТИКОВА Тγштγк Кытай технологиялык университетинин (SCUT) магистранты, Соода жана Экономика факультетинин студенти

Гуанчжоу Кытайдын субпровинциялык маанидеги ири шаары. Расмий маалыматка караганда, шаарда 13 миллиондон ашык адам саны катталган. Гуанчжоу түштүк кытайдын саясый-экономикалык, илимий-техникалык, маданий жана транспорттук, ошондой эле финансылык борбору катары стратегиялык маанилүү ролду ойнойт. Шаардын эки миң жылдык тарыхы бар. Байыркы заманда Кытайдын деңиздеги жибек жолунун баштапкы пункту Гуанчжоу болгон. Бирок ал убакта шаар такыр башкача айтылчу. Бул шаар негизинен Кытайдын түндүктөгү салттуу шаарларынан тилдик өзгөчөлүгү жана климаттык шарты менен кескин түрдө айырмаланып турат. Ал эми кыргызстандыктар үчүн Гуанчжоу дүйнөлүк өндүрүш жана сооданын көргөзмөсү (CECF, Canton Fair) жана жайнаган дүң базарлардын очогу катары белгилүү. Ушул жерден көпчүлүк мекендештерибизде калыптанган стереотипти дароо четке кагып айта кетейин, бул шаар эч кандай арзанчылыктын шаары эмес.

Толугу менен

Виктор БУТАНАЕВ, Тарых илимдеринин доктору, профессор, хакас этнографы

КРнын илимине эмгек сиӊирген ишмер, РФнын тарых илимдеринин доктору Виктор (Астайбек) Яковлевич Бутанаев байыркы Эне-Сай кыргыздарын изилдеп, кыргыздар менен хакастардын түпкү теги бирдей экендигин баса белгилеп келет. Жоголуп бараткан хакас маданиятын кайра жандандырууда анын салымы зор. Аты орусча болгону менен, хакас улутундагы Бутанаевдин жүргөн-турганы, табияты кыргыз. Жергебизге илимий иш-чарага келген жеринен маек куруп, анын көпчүлүккө көмүскө болгон жеке жашоосун ачып бергенге аракет кылдык.

Толугу менен

(Уландысы)

Сулуулугуна арман кылганы

Таттыбүбү эженин кыялкечтигине, кээде кармап калчу сентименталдуулугуна чек жок эле, чиркин. Кээде үйүнө барып калганымда Таттыбүбү эже жаратылыш тартуулаган сулуулугуна нааразы болуп: “Ушул сулуулуктан көрө аялдык бак берсе болмок, сулуулук болбогон нерсе экен. Башкалардай болуп эл көңүлүнө түшпөй жөнөкөй эле жаралсам, балким жашоом элдикиндей болмок беле? Кээде элдин көңүл борборунда болгон учурларда жан дүйнөм кыйналып кетет” деп үшкүрүгү таш жара арманын айтып калчу. Жаратылыш кубулуштарынын түбү чексиздей, адам баласы көзүккөндөн деле каза таап калган учурларды бул чалкеш дүйнөдө көп эле учуратып жүрбөйбүзбү. Ошондон улам эжебиз ошол жаман сөздөрдүн, жаман көздөрдүн кесепетинен улам көз жумуп кеткенби, же болбосо Таттыбүбү эжеге жараткандын жазган тагдыры ушудур деп ойлоп кетесиң.

Толугу менен

Чынын айтканда, учурдагы кыргыз коомчулугунун көңүл кирдеткен жактарын айта берүү деле бизди көп жакшылыктарга алып барбайт. Бирок, ошол көңүл кирдеткен жактарына кошуп бизге ийги күч берген, биздин үлгү кылуубузга арзый турган, өзүбүздү таанууга пайдасы тийе турган кеп-сөздөрдүн болгону биз үчүн эң зарыл. Эмесе, бүгүнкү сөзүбүз маданиятыбыз тууралуу болсун.

Толугу менен

Акыркы мезгилдерде кыргыздын салтындагы сөөк коюудагы көрүнүштөргө: кошок кошууга, өкүрүк салууга, сөөктү үч үн кармоого жана башкасына тыюу салган, аларга каршы чыгып жасаттырбаган учурлар кездешип келет. 

 Түшүнүктөрдүн эки ача болуусунан улам, маркумду жерге кандайча беребиз дегенге келгенде бир туугандардын, жакындардын, бир үй-бүлөнүн ортосунда араздашуу, чыр-чатактар да чыгып кетүүдө.  Бул боюнча маселенин оң-терс жактарын аныктоого жана кыргыздын каада-салтындагы көрүнүштөрдүн түпкү сырын ачып окурмандарга жеткизүүдө Кыргыз философия илиминин, Аюрвед илиминин доктору ЖОЛДОШБЕК СУЛТАНОВ менен маектешип, гезитибиздин бул санында да баарлашуубузду уланттык. 

Толугу менен

Эркектердин майрамына карата “Кыргыз жигити кандай болушу керек?» деген сурообуз менен назик аялзатына суроо салган элек. Эмесе, эл-жер, журт намысы үчүн жаралчу жигиттердин мүнөз-сыпатына пикир билдирген кыргыз кыздарынын ойлорун төмөнкү саптардан окуйлу.

Толугу менен

«Бакдөөлөт» коомдук фонду элдин жүгүн көтөргөн билги адамдарга багытталган “Келечекке ой толгоо” сурамжылоо акциясын жүргүзүп өттү.

Акциянын жүрүшүнө отузга жакын адам тартылып, алардын келечекке болгон ой-толгоосун билүү иретинде төмөнкүдөй суроо узатылган:

“АЛДЫДАГЫ 15 ЖЫЛ ИЧИНДЕ ӨЛКӨ ҮЧҮН, ЭЛ ҮЧҮН ЖАСАЙТЭЛЕМ” ДЕГЕН КАНДАЙ БАГЫТТУУ ОЮУҢУЗ ЖАНА ИШ ТҮЗҮМҮҢҮЗ БАР?”

Жоопторунда өздөрүнүн өзөктүү ойлорун, максаттуу иштерин көрсөткөн билгилерибиздин айрымдарын гезитибизге жарыяладык.  

Толугу менен